To była wyjątkowa uroczystość. W środę, 6 października Uniwersytet w Białymstoku zainaugurował nie tylko rok akademicki 2021/2022, ale także jubileuszowy, bo 25. rok swojej działalności. – Uniwersytet przez te 25 lat stworzył wspaniałą wspólnotę ludzi, którzy budują ludzkie umysły – mówił podczas uroczystości rektor UwB prof. Robert Ciborowski.
Inauguracja rozpoczynająca 25. rok działalności Uniwersytetu w Białymstoku zgromadziła przedstawicieli studentów, doktorantów i pracowników uczelni, a także zaproszonych gości, w tym parlamentarzystów, samorządowców, przedstawicieli duchowieństwa i innych uczelni. Wśród gościu był również prof. Włodzimierz Bernacki, sekretarz stanu w resorcie edukacji i nauki oraz pełnomocnik rządu ds. monitorowania wdrażania reformy szkolnictwa wyższego i nauki,
– Z okazji jubileuszu chciałbym podziękować za bardzo ważne funkcje jakie pełni Uniwersytet w tej części Polski. To rola kulturotwórcza, wpływanie na rozwój ekonomiczny i gospodarczy – podkreślał prof. Bernacki.
Rektor prof. Robert Ciborowski, przedstawiając ćwierć wieku uczelni, posłużył się liczbami, które najlepiej pokazują rozwój uczelni.
– Uniwersytet przez te 25 lat stworzył wspaniałą wspólnotę ludzi, którzy budują ludzkie umysły, bo tym się przecież uniwersytet zajmuje. Mimo różnych zagrożeń i niepewności, my ciągle trwamy. Wierzę, że za tysiąc lat też będziemy trwać. Jakie to zagrożenia? To przede wszystkim te związane ze wspólnotą: izolacjonizm, upraktycznienie – wymieniał rektor UwB.
Przywołał tu słowa jednej z uczonych, że „jeśli ktoś chce nauczyć się szyć buty to nie musi iść na uniwersytet, tylko do szewca. Tam nauczy się zdecydowanie lepiej”.
Nawiązując do jubileuszu, stwierdził, że 25 lat uczelni to dobry punkt wyjścia do dalszego rozwoju.
– Uniwersytet już ma się czym pochwalić, a kolejne lata będą tylko potwierdzeniem tego, że zmierzamy w dobrym kierunku, że tworzymy wspaniałą wspólnotę w ramach uczelni, miasta, regionu i szeregu innych przestrzeni – podkreślał prof. Robert Ciborowski.
Oficjalne rozpoczęcie nowego roku akademickiego to także ważny moment dla nowych studentów. Podczas inauguracji złożyli ślubowanie, odbyło się także symboliczne pasowanie berłem. Przed rektorem stanęli studenci, którzy uzyskali najwyższe noty w postępowaniu rekrutacyjnym. Ślubowanie złożyli też doktoranci – przedstawiciele trzech szkół doktorskich UwB.
W imieniu studentów głos zabrał Wiktor Walewski, wiceprzewodniczący Parlamentu Studenckiego Uniwersytetu w Białymstoku. Zwrócił uwagę, że powrotowi studentów w mury uczelni towarzyszy duży entuzjazm. I apelował do żaków:
– Studiowanie to nie tylko zdobywanie wiedzy stricte merytorycznej, ale również samorozwój, także w zakresie umiejętności miękkich. Zwracamy się do Was: nie przesiedźcie swoich studiów. Angażujcie się w działalność kół naukowych i organizacji studenckich, działajcie w strukturach samorządowych. Już za dwa tygodnie odbędą się wybory do wydziałowych rad samorządu studenckiego. Wybierajcie i bądźcie wybierani, gdyż czeka na Was dużo nowych doświadczeń i znajomości, które często będą trwały dłużej niż okres kształcenia na uniwersytecie.
Z kolei przewodniczący Rady Uczelnianej Samorządu Doktorantów Uniwersytetu w Białymstoku Przemysław Brzozowski zwrócił uwagę na rolę różnorodności w funkcjonowaniu uniwersytetu. Jak mówił, różnorodność i bogactwo kultury regionu jest wielką wartością dodaną, którą wnoszą do uczelni studenci, doktoranci, pracownicy naukowi i administracyjni.
– Różnorodność Uniwersytetu w Białymstoku ukazuje się również w aspekcie kształcenia doktorantów. Tworzymy bowiem społeczność młodych naukowców prowadzących badania, często interdyscyplinarne, w 11 dyscyplinach naukowych. Nasze rozmowy, czasem nawet spory, pomimo różnych punktów widzenia prowadzą zwykle do konstruktywnych wniosków, które rozwijają różne strony dyskursu. Jeden z kanadyjskich naukowców (…) powiedział, że duża część postępu w nauce była możliwa dzięki ludziom niezależnym lub myślącym nieco inaczej. Nie należy więc bać się różnorodności, lecz warto ją wspierać na różnych polach. Tak dzieje się na Uniwersytecie w Białymstoku, z czego jestem dumny i za co jestem całej społeczności wdzięczny – mówił doktorant.
W trakcie uroczystości nie zabrakło też wyróżnień i odznaczeń. „Medal Uniwersytetu w Białymstoku” odebrali: prof. dr hab. Leonarda Dacewicz z Wydziału Filologicznego i Witold Karczewski, prezes Izby Przemysłowo-Handlowej w Białymstoku. Z kolei tytuł „Zasłużony dla Uniwersytetu” otrzymali: prof. Emilia Brzosko z Wydziału Biologii, prof. Krzysztof Szymański z Wydziału Fizyki oraz dr Agnieszka Zemke-Górecka z Wydziału Prawa.
Ważnym punktem Inauguracji był wykład inauguracyjny pt. „Idea uniwersytecka: tradycja a wyzwania współczesności”, który wygłosił prof. dr hab. Cezary Kuklo z Wydziału Historii i Stosunków Międzynarodowych.
Podczas wykładu przedstawił początki i rozwój uniwersytetów na świecie, powołując się na konkretne daty, wydarzenia, nazwiska, uczelnie. Przypomniał, że idea uniwersytecka to przede wszystkim wspólnota mistrzów i uczniów szukających prawdy.
Profesor dobitnie ujął też zagrożenia, z którymi obecnie muszą mierzyć się uniwersytety i ludzie nauki.
– Uniwersytet nie może być przedsiębiorstwem edukacyjnym: szybko, tanio i wydajnie – mówił prof. Cezary Kuklo.
Zwrócił się też do studentów i doktorantów UwB:
– Bez was nie byłoby nigdy idei uniwersyteckiej i długiego jej trwania. Dlatego też bądźcie krytyczni od pierwszych dni studiów wobec nas nauczycieli i wykładowców. Pytajcie o wszystko, zmuszajcie do jeszcze większego wysiłku, do zajęć na jak najwyższym poziomie, gdyż są one naszym obowiązkiem. W zamian my wykładowcy mamy prawo oczekiwać, że wasze licencjaty, magisteria i doktoraty nie powstaną w oparciu o kilka źródełek, czy kilka godzin przepracowanych w laboratorium, lecz będą owocem dziesiątków, a nawet setek godzin pracy nad rozwiązaniem konkretnego problemu badawczego – podkreślał prof. Kuklo.
Uroczystość zakończyła się życzeniami z okazji ćwierć wieku największej podlaskiej uczelni. Złożył je m.in. Artur Kosicki – Marszałek Województwa Podlaskiego.
Uniwersytet w Białymstoku utworzony został w 1997 roku jako trzynasty uniwersytet w Polsce. Wcześniej, przez blisko 30 lat, w Białymstoku działała Filia Uniwersytetu Warszawskiego.
Obecnie w strukturze uczelni znajduje się 15 jednostek: Wydział Biologii, Wydział Chemii, Wydział Ekonomii i Finansów, Wydział Filologiczny, Wydział Fizyki, Wydział Historii i Stosunków Międzynarodowych, Wydział Matematyki, Wydział Nauk o Edukacji oraz Wydział Prawa, a także Instytut Filozofii, Instytut Informatyki, Instytut Socjologii, Instytut Studiów Kulturowych, Instytut Zarządzania oraz Filia UwB w Wilnie – Wydział Ekonomiczno-Informatyczny.
Na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych studiuje na UwB blisko 8600 żaków (8584 osoby). Prawie 2700 to studenci studiów I stopnia i jednolitych magisterskich, którzy w tym roku rozpoczęli ten etap swojej edukacji. Na największej podlaskiej uczelni kształci się także 269 doktorantów (na studiach doktoranckich oraz w szkołach doktorskich).
Uniwersytet w Białymstoku zatrudnia 1283 osoby. Większość – 785 pracowników – to nauczyciele akademiccy. Wśród nich jest 78 profesorów, 202 doktorów habilitowanych oraz 366 doktorów.
25 lat samodzielności uniwersytet wykorzystał na intensywny rozwój pod względem naukowym, dydaktycznym i infrastrukturalnym. Dziś uczelnia oferuje ponad 40 kierunków studiów i jest regionalnym liderem pod względem liczby grantów z Narodowego Centrum Nauki, zaś jej badacze mają na koncie dokonania naukowe na światową skalę. Od 2014 roku UwB dysponuje nowoczesnym kampusem przy ul. Ciołkowskiego, który ostatnio wzbogacił się o nową siedzibę Biblioteki Uniwersyteckiej oraz budynek obserwatorium astronomicznego z planetarium. W planach władz uczelni jest jego dalsza rozbudowa.
Obchody jubileuszowe potrwają cały rok akademicki – ich kulminacja planowana jest w czerwcu 2022 r., w 25. rocznicę uchwalenia ustawy o powołaniu do życia Uniwersytetu w Białymstoku.
